Berekening van uw sociale bijdragen: wat en hoe

Berekening van uw sociale bijdragen : wat en hoe.

Als zelfstandige bent u – net zoals een loontrekkende – verplicht om sociale bijdragen te betalen.  In ruil daarvoor krijgt u recht op kraamgeld, kinderbijslag, gezondheidszorg (grote risico’s), pensioen, faillissementsverzekering en moederschapshulp. Hoeveel u betaalt, hangt af van uw beroepsinkomsten van 3 jaar voordien.

Wanneer en hoe moet u betalen?
Bij de betaling komen uw sociale bijdragen op de rekening van uw sociaal verzekeringsfonds dat op zijn beurt, en wel diezelfde dag, uw betaling overmaakt aan het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen.  Van daaruit worden de bijdragen verdeeld over de instanties voor kinderbijslag, de pensioenen en de ziekteverzekering voor zelfstandigen.

Sociale bijdragen betaalt u per kwartaal.  Vier keer per jaar – bij het begin van elk kwartaal – stuurt het sociaal verzekeringsfonds u een factuur voor de bijdragen die u dat kwartaal verschuldigd bent.  De betaling ervan moet voor het einde van dat kwartaal gebeurd zijn, anders wordt u door de overheid een nalatigheidsintrest van 3 % aangerekend en 7 % erbovenop per jaarovergang.

Hoe worden uw sociale bijdragen berekend tot en met 2014?
Uw sociale bijdragen worden tot en met 2014 berekend op basis van uw netto-belastbaar bedrijfsinkomen van 3 jaar geleden (= referentiejaar).  Het netto-bedrijfsinkomen is het bruto inkomen verminderd met de bedrijfslasten en -verliezen, zoals door de belastingadministratie wordt vastgesteld.  Dat netto-belastbaar inkomen wordt door de fiscus meegedeeld aan het sociaal verzekeringsfonds waarbij u bent aangesloten.

Het netto-bedrijfsinkomen van drie jaar terug wordt dan aangepast aan het indexcijfer, het wordt “geïndexeerd”.  Uw inkomsten van toen worden dus bekeken door de economische bril van vandaag, om te zien hoeveel ze vandaag waard zouden zijn.  Dat wil zeggen dat uw inkomen vermenigvuldigd wordt met de geldende indexeringscoëfficiënt van 1,08609.

Dit bedrag vormt nu het vertrekpunt voor de berekening van uw sociale bijdragen.
Het geïndexeerde inkomen wordt in schijven opgedeeld.  Op elke schijf wordt een bepaald percentage berekend.

Hoofdberoep of bijberoep?
Wat ook meespeelt bij het berekenen van uw sociale bijdragen, is het “statuut” waartoe u behoort.  De 2 belangrijkste groepen zijn die van “zelfstandige in hoofdberoep” en “zelfstandige in bijberoep”.  Opgelet: uw hoofdberoep is niet noodzakelijk de job waarmee u het meest verdient, maar wél de activiteit waaruit uw sociale rechten voortkomen.  In bijberoep verwerft u dus geen sociale rechten.

Tabel “Sociale bijdragen hoofdberoep en bijberoep” in PDF

Tabel “Sociale bijdragen voor zelfstandigen 2014” in PDF

Tabel “Sociale uitkeringen voor zelfstandigen 2014” in PDF

 

Op die manier bekomt men het verschuldigde bedrag per jaar.  Dit wordt dan gespreid over 4 kwartalen.

Werkingskosten van het sociaal verzekeringsfonds
Ook het sociaal verzekeringsfonds waar u bent aangesloten, moet betaald worden.  De prijs voor de administratieve verwerking van uw dossier wordt door de zelfstandige gedragen en verschilt van fonds tot fonds.

Starters betalen voorlopige bijdragen
Een starter heeft nog geen 3 jaar van zelfstandige activiteiten om op terug te blikken.  Daarom betalen beginnende zelfstandigen “voorlopige bijdragen” die dan later op basis van de effectieve beroepsinkomsten bijgestuurd worden.
Het 1e jaar is dat 640,61 euro per kwartaal, wat neerkomt op een verondersteld inkomen van 12.499,71 euro netto.
Twee à drie jaar na de start deelt de fiscus uw netto-belastbaar inkomen mee aan uw sociaal verzekeringsfonds.  Dan worden uw sociale bijdragen definitief berekend en betaalt u het verschil tussen de voorlopige en de definitieve bijdragen.

Als u als starter verwacht dat uw reële inkomen een stuk hoger zal liggen dan het verondersteld basisinkomen, dan raden wij u aan uw bijdrage te laten berekenen op dit geschatte inkomen.  Zo komt u niet voor onaangename verrassingen te staan, zoals zware bijkomende rekeningen de volgende jaren.

 

Berekening sociale bijdragen vanaf 2015
Vanaf 1 januari 2015 worden de sociale bijdragen voor zelfstandigen anders berekend.  Deze zullen voortaan berekend worden op basis van uw inkomsten van datzelfde jaar.  Zo staan uw bijdragen altijd in verhouding tot uw financiële situatie.

 

Startende zelfstandige/onderneming

 

[border_top;border_bottom]Loopbaanjaar,[border_top;border_bottom]Bijdrage,[border_top;border_bottom]%25,[border_top;border_bottom]Voorlopig%20berekend%20op,[border_top;border_bottom]Definitieve%20vaststelling%20van%20de%20bijdrage|[border_top;border_bottom]1,[border_top;border_bottom]2015,[border_top;border_bottom]20%2C5,[border_top;border_bottom]geschat%20inkomen%202015%20of%20minimumbijdrage,[border_top;border_bottom]in%202017%20op%20basis%20van%20inkomen%202015|[border_top;border_bottom]2,[border_top;border_bottom]2016,[border_top;border_bottom]21,[border_top;border_bottom]geschat%20inkomen%202016%20of%20minimumbijdrage,[border_top;border_bottom]in%202018%20op%20basis%20van%20inkomen%202016|[border_top;border_bottom]3,[border_top;border_bottom]2017,[border_top;border_bottom]21%2C5,[border_top;border_bottom]geschat%20inkomen%202017%20of%20minimumbijdrage,[border_top;border_bottom]in%202019%20op%20basis%20van%20inkomen%202017|[border_top;border_bottom]4,[border_top;border_bottom]2018,[border_top;border_bottom]22,[border_top;border_bottom]inkomen%202015*,[border_top;border_bottom]in%202020%20op%20basis%20van%20inkomen%202018

 

* Het is mogelijk om een lager of hoger inkomen door te geven.
U start met een eigen zaak op 01/01/2015.  De te betalen bijdragen zullen voorlopig berekend worden op het geschat inkomen dat u voor 2015 aangeeft.  U kunt ook opteren om per kwartaal een minimumbijdrage te betalen.

In 2017, wanneer uw inkomsten van 2015 definitief vaststaan, zullen uw voorlopig betaalde bijdragen herbekeken worden.

 

Voor een gevestigde ondernemer met een constante loopbaan in hoofdberoep, wijzigt er in principe in eerste instantie weinig.

 

[border_top;border_bottom]Bijdrage,[border_top;border_bottom]%25,[border_top;border_bottom]Voorlopig%20berekend%20op,[border_top;border_bottom]Definitieve%20vaststelling%20van%20de%20bijdrage|[border_top;border_bottom]2015,[border_top;border_bottom]22,[border_top;border_bottom]inkomen%202012*,[border_top;border_bottom]in%202017%20op%20basis%20van%20inkomen%202015|[border_top;border_bottom]2016,[border_top;border_bottom]22,[border_top;border_bottom]inkomen%202013*,[border_top;border_bottom]in%202018%20op%20basis%20van%20inkomen%202016|[border_top;border_bottom]2017,[border_top;border_bottom]22,[border_top;border_bottom]inkomen%202014*,[border_top;border_bottom]in%202019%20op%20basis%20van%20inkomen%202017

 

* Het is mogelijk om een lager of hoger inkomen door te geven.

Vanaf het vierde volledige jaar, dat u als zelfstandige werkt, wordt u als een gevestigde ondernemer beschouwd.  In het nieuwe systeem worden uw sociale bijdragen voorlopig op uw inkomen van 3 jaar terug berekend.  Uw voorlopige bijdragen voor 2015 worden berekend op uw inkomsten van 2012.  Op basis van deze inkomsten betaalt u voorlopig.  in 2017, bij de definitieve vaststelling van uw inkomsten van 2015, worden uw voorlopig betaalde sociale bijdragen herbekeken.

Bereken zelf uw sociale bijdragen!
Via de website van Xerius kunt u zelf gemakkelijk uw sociale bijdragen berekenen of simulaties maken.  Vul uw gegevens in en u krijgt meteen het verschuldigde bedrag te zien.

Op basis van deze tool kunnen de effectieve bijdragen van een zelfstandige in hoofdberoep berekend worden.  Ook voor startende zelfstandigen, die nog geen reële inkomsten kunnen opgeven, kunnen er simulaties worden gemaakt. Dit om te voorkomen dat de starter later grote herzieningen aan sociale bijdragen zou moeten betalen.

 

(Auteur: Georges Bauwens, erkend boekhouder-fiscalist BIBF 301 85 790)