Wat verandert er op 1 januari 2017?

Traditiegetrouw zijn er op 1 januari een aantal veranderingen en nieuwigheden. Wat brengt 2017 zoal?
Heel veel, daarom hebben wij getracht uit verschillende bronnen een samenvatting te maken en in te delen in verschillende categorieën.
Wij raden iedereen aan dit even door te nemen, een verwittigd man/vrouw is er twee waard!!!!

Algemeen

Waterfactuur gemiddeld 20 euro omhoog
De waterfactuur van een gemiddeld gezin in Vlaanderen zal in 2017 ongeveer 20 euro hoger liggen dan in 2016. (basis: gemiddeld gezin van 2,3 personen en met een verbruik van 84 kubieke meter per jaar).

Gemiddelde elektriciteitsfactuur met 5 procent omhoog
Gezinnen en kmo’s in Vlaanderen zullen in 2017 opnieuw meer betalen voor hun elektriciteit, terwijl grotere bedrijven op middenspanning significant minder zullen betalen. De jaarlijkse stroomfactuur voor een gezin met een doorsnee verbruik stijgt in 2017 met 5 procent, of 50 euro, naar 1.022,29 euro. Ook voor de kmo’s (op laagspanning) gaat de stroomfactuur omhoog met ruim 6 procent voor een gemiddelde kmo (50.000 kWh jaarverbruik).

Brandweersirenes moeten ‘s nachts stiller
Brandweerkorpsen zijn vanaf 1 januari verplicht een tweede, stillere sirene te gebruiken voor interventies tussen 22 en 6 uur. De verplichting bestond al langer voor brandweerwagens die na 1 januari 2014 besteld werden, maar geldt voortaan ook voor alle andere interventievoertuigen. Zo’n nachtsirene mag nog maximaal 95 decibel produceren, in plaats van 110 decibel voor de ‘dagsirene’.

Achternamen in alfabetische volgorde als ouders het niet eens raken
Als ouders het niet eens raken over de familienaam van hun kind, zal vanaf 1 januari de naam van beide ouders gelden, naast elkaar en in alfabetische volgorde. De vorige regering maakte het mogelijk dat ouders vrij de familienaam van hun kind konden kiezen. Het Grondwettelijk Hof struikelde echter over de bepaling in de wet-Turtelboom dat automatisch zou worden teruggevallen op de naam van de vader als de ouders het niet eens raken. Daarom wordt in een dergelijk geval voortaan gekeken naar de alfabetische volgorde.Ouders van kinderen die sinds 1 juni 2014 zijn geboren en die geen keuze hebben gemaakt of die het niet eens waren, krijgen nog tot 30 juni 2017 de tijd om het kind alsnog een dubbele naam in alfabetische volgorde te geven.

Auto

Benzine 95 verdwijnt
De meer milieuvriendelijke brandstof 95 E10-benzine vervangt de benzine 95. Voertuigen die niet 95 E10-compatibel zijn, moeten benzine 98 tanken. Vooral met oldtimers en sportwagens is het opletten geblazen.
Om er zeker van te zijn dat uw voertuig compatibel is met 95 E10, heeft de Belgische Automobiel- en Tweewielerfederatie (FEBIAC) een toepassing ontwikkeld. Deze applicatie omvat de lijst van voertuigen (auto’s en motorfietsen) die al dan niet compatibel zijn met 95 E10.

Maximumsnelheid van 70 km/u wordt nieuwe norm buiten bebouwde kom
Vanaf 1 januari geldt buiten de bebouwde kom een maximumsnelheid van 70 km/u. Momenteel is dat nog 90 km/u, maar die regel is in de praktijk eerder de uitzondering, waardoor er een wildgroei aan verkeersborden is ontstaan die de limiet van 70 opleggen.

Boetes uitgesproken door een rechter worden pak duurder
Boetes uitgesproken door een rechter, of penale boetes, worden een pak duurder. De boete die een rechter uitspreekt, werd standaard met 6 vermenigvuldigd. Die vermenigvuldigingsfactor stijgt vanaf 1 januari naar 8. Daardoor komt er voor gsm’en achter het stuur minstens 40 euro bij. Voor dronken rijden gaat het om 400 euro. Het gaat echter niet alleen om verkeersmisdrijven, maar ook om alle boetes die door een rechter worden uitgesproken als straf bij een misdrijf, bijvoorbeeld milieu-inbreuken, inbreuken op de sociale wetgeving, inbreuk op fiscale wetgeving, vermogensdelicten, enzovoort.

Aanvraag premie elektrische wagen wordt eenvoudiger
De procedure voor het aanvragen van een premie voor een elektrische wagen wordt vanaf 1 januari een stuk eenvoudiger. Voortaan is het voldoende om zich binnen de drie maanden na de eerste inschrijving van het voertuig aan te melden via een webapplicatie van het Vlaams Energieagentschap (VEA). Vroeger moesten bestuurders bij de ontvangst van de wagen nog een tweede dossier indienen, maar veel Vlamingen vergaten die tweede stap en liepen zo de premie mis.

Werkgevers betalen meer voor bedrijfswagens met tankkaart
Werkgevers die werknemers een bedrijfswagen met tankkaart ter beschikking stellen, zullen daar meer voor moeten betalen. De verhoging van het werkgeversgedeelte van het voordeel van alle aard stijgt voor deze bedrijfswagens van 17 naar 40 pct. Voor werknemers heeft deze maatregel geen gevolgen.

Bedrijfswagens: referentie CO2-uitstoot voor 2017
Voor inkomstenjaar 2017 bedraagt de basis-CO2-coëfficiënt 5,5% voor een referentie-uitstoot van:
- 87 gr/km voor dieselvoertuigen (i.p.v. 89 gr/km voor inkomstenjaar 2016);
- 105 gr/km voor wagens met benzine-, LPG- of aardgasmotor (i.p.v. 107 gr/km voor inkomstenjaar 2016).
Ligt de CO2-uitstoot:
- hoger dan de referentie-uitstoot, dan wordt de coëfficiënt verhoogd met 0,1% per gram CO2 boven de referentie-uitstoot (tot een maximum van 18%);
- lager dan de referentie-uitstoot, dan wordt de coëfficiënt verlaagd met 0,1% per gram CO2 onder de referentie-uitstoot (tot een minimum van 4%).

Door een daling van de referentiecijfers, stijgt het voordeel van alle aard, waardoor er meer bedrijfsvoorheffing op ingehouden wordt en de werknemers (en bedrijfsleiders) netto iets minder overhouden

Bedrijfswagens: CO2-solidariteitsbijdrage bedrijfswagens 2017 bekend:
De CO2-solidariteitsbijdrage wordt op 1 januari aangepast.

Strengere controle van parkeerkaarten voor personen met een handicap
Vanaf 1 januari controleert de politie strenger op verkeerd gebruikte parkeerkaarten voor personen met een handicap.
Parkeerwachters en politieagenten scannen de QR-code op je parkeerkaart en zien meteen of de kaart nog geldig is.
Gebruik je de parkeerkaart van een overleden persoon, dan betaal je een boete van 110 euro.

Fiscaliteit:

Roerende voorheffing, taks op beursverrichtingen, speculatietaks, uitwisseling financiële informatie
- Vanaf 1 januari wordt de roerende voorheffing op de meeste dividenden en intresten van 27% naar 30% verhoogd. De roerende voorheffing op een gereglementeerd spaarboekje blijft wel onveranderd op 15 procent, die bovendien enkel betaald moet worden door wie meer dan 1.880 euro aan rente-inkomsten heeft.
- De taks op de beursverrichtingen blijft ongewijzigd voor wie zijn orders in België uitvoert, maar de bovengrens verdubbelt. Zo wordt de taks voor aandelentransacties behouden op 0,27%, maar gaat het maximum per transactie van 800 euro naar 1.600 euro. Dit betekent dat er alleen impact is op orders van meer dan 300.000 euro. De toepassing van de taks op de beursverrichtingen wordt wel uitgebreid tot de verrichtingen die Belgische residenten in het buitenland uitvoeren. Tot nog toe ontsnapten die aan de taks. De beurstaks vermijden door via een buitenlandse makelaar effecten te kopen en te verkopen, kan niet meer.
- De speculatietaks op overdrachten van beursgenoteerde aandelen binnen de zes maanden na hun aankoop wordt afgeschaft.
- In de loop van 2017 zal de uitwisseling van financiële informatie tussen de belastingdiensten van de Europese lidstaten gebeuren volgens de Common Reporting Standard die de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling heeft opgesteld. Die uitwisseling van informatie slaat niet alleen op intresten (in tegenstelling tot de vroegere Spaarrichtlijn) maar ook op dividenden en meerwaarden. De beurstaks vermijden door via een buitenlandse makelaar effecten te kopen en te verkopen, kan niet meer. De regering verdubbelt ook de maximumbedragen van de beurstaks.
- Afbouw individuele premies voor renovatiewerkzaamheden
  Verschillende individuele premies voor renovatiewerkzaamheden, bijvoorbeeld voor dakisolatie en glas, worden geleidelijk afgebouwd. In de plaats komt er een premie voor wie verschillende investeringen combineert in een zogeheten ‘totaalrenovatie’. Die bonus varieert tussen de 1.250 en 4.750 euro. Daarnaast komt er ook een burenpremie. Als tien mensen in één gemeente samen hun woning energiezuiniger maken, krijgen ze daarvoor per woning een premie van maximaal 400 euro. Die premie komt bovenop de al bestaande premies voor energiebesparende maatregelen.
- Brussel schrapt woonbonus, vermindering registratierecht, personenbelasting verlaagt, gunstregimes schenking familiale onderneming, verhoging taks op bankinstellingen.
  De grootste verandering is de afschaffing van de woonbonus. Die gaf een royale aftrek bij de aankoop van een huis. In ruil verhoogt de Brusselse regering het abattement, of de korting op de registratierechten, van 60.000 euro naar 175.000 euro voor een eerste woning tot 500.000 euro.
  Een tweede belangrijke hervorming betreft de personenbelasting. Die ging dit jaar al met 1 procent naar beneden (afschaffing agglomeratie-belasting) en daalt in 2017 nog eens met een halve procent.
- Verder vereenvoudigt de regering de bestaande gunstregimes voor de schenking en vererving van familiale ondernemingen. Tenslotte wordt de belasting op bank- en kredietinstellingen én op bankautomaten 2,5 maal verhoogd.

Werkgelegenheid:

Meer loon voor honderdduizenden werknemers
In januari hebben honderdduizenden werknemers uitzicht op extra centen, als gevolg van de jaarlijkse indexering van hun lonen. De indexering van de lonen verschilt van sector tot sector. Voor sommige sectoren gebeurt dat bijna maandelijks, voor anderen per kwartaal, halfjaar of jaar. De grootste groep die er in januari op vooruit gaat, zijn de bedienden uit het aanvullend paritair comité voor bedienden. HR-dienstverlener SD Worx berekende hun jaarlijkse indexering in januari op 1,13 procent. Andere grote groepen die in januari hun loon zullen zien stijgen: de arbeiders en bedienden uit de voedingssector (1,12 procent jaarlijkse indexering), de werknemers uit de horeca (1,123 procent jaarlijkse indexering) en de arbeiders uit de transportsector (1,14 procent jaarlijkse indexering). Nog een grote groep die er in januari op vooruitgaat is de schoonmaaksector: 0,38 procent. Maar die groep heeft een halfjaarlijkse indexering. Ze kregen dus in juli al wat extra loon.

Flexibeler werken wordt een feit in 2017
De wet rond werk- en wendbaar werk, die tot meer flexibiliteit op de arbeidsmarkt moet leiden, treedt op 1 januari in werking, al zal de uitvoering van sommige onderdelen op zich laten wachten tot werkgevers en vakbonden op sectorniveau over die delen een akkoord bereiken. Een van de aspecten die wel al begin volgend jaar ingaan, betreft de werkregeling voor piek- en dalmomenten. Daarnaast komt er door die hervorming meer tijdskrediet voor zorg, een wettelijk kader om af en toe te kunnen thuiswerken en meer vorming. Werkgevers zullen hun werknemers tijdens piekmomenten maximaal 45 uur per week en hoogstens 9 uur per dag aan het werk kunnen stellen. Op kalmere momenten kan dan een dalrooster gelden, en door piek- en dalroosters af te wisselen werkt de werknemer op jaarbasis evenveel uren en vermijdt hij dus overuren. Er komt ook een wettelijk kader voor ‘occasioneel telewerk’, zodat werknemers voor een aantal onverwachte gebeurtenissen (technicus die aan huis komt bijvoorbeeld) niet verplicht zijn vakantie te nemen.Wie tijdskrediet opneemt voor de zorg voor een kind of familielid, kan dat voor 51 in plaats van 48 maanden doen. Een laatste element is het thematisch palliatief verlof, voor wie iemand bijstaat die aan een ongeneeslijke ziekte lijdt en zich in een terminale fase bevindt, dat met 1 maand wordt verlengd. De periode van één maand kan vanaf dan twee keer verlengd worden met nog een maand, zodat het totaal op drie maanden komt. Behalve volledig met werken stoppen, maar het kan ook halftijds of voor een maand.

Studentenarbeid
Op 1 januari 2017 veranderen de regels op studentenarbeid. De 50 dagen waarin studenten mogen werken met verminderde sociale bijdragen, worden dan omgezet in 475 uur. De maatregel is vooral interessant voor studenten die geen volledige dagen werken.Vandaag kunnen studenten gedurende 50 dagen genieten van een voordeelstatuut als ze werken. Gedurende deze 50 dagen betaalt de student namelijk slecht 2,71% RSZ of solidariteitsbijdrage. Het voordeel voor de werkgever is nog groter: de RSZ bijdrage bedraagt amper 5,42%. Reeds lange tijd ligt het systeem echter onder vuur zowel bij werknemers als werkgevers. Vooral de lage flexibiliteit stuit op weerstand. De app Student@work waarmee studenten hun resterende dagen kunnen checken zal vanaf 1 januari ook in uren tellen.

Voordeliger statuut voor student-ondernemers
Studenten die naast hun studies ook een bedrijfje willen opstarten, kunnen daarvoor vanaf 1 januari rekenen op een voordeliger statuut. Jongeren die hun opleiding combineren met werken of ondernemen, zullen hierdoor in de toekomst fiscaal ten laste van hun ouders kunnen blijven.

Werkgevers die langdurig werklozen in dienst nemen krijgen premie
Werkgevers die een langdurig werkloze in dienst nemen, hebben vanaf 1 januari 2017 recht op een aanwervingspremie van de Vlaamse regering. Het gaat om een bedrag van 1.250 euro na drie maanden en nog eens 3.000 euro na een vol jaar tewerkstelling. De financiële stimulans moet werkgevers het laatste duwtje in de rug geven om langdurige werklozen een contract aan te bieden.

Afbetalingsplan RSZ moet werkgevers in moeilijkheden uit de rechtbank houden
Werkgevers die problemen hebben om hun sociale zekerheidsbijdragen te betalen, moeten vanaf Nieuwjaar niet meer automatisch voor de rechtbank verschijnen. De werkgevers krijgen eerst de mogelijkheid om samen met de Rijksdienst Sociale Zekerheid (RSZ) een afbetalingsplan uit te werken.

Vakantiebijdrage arbeiders daalt verder:
Werkgevers financieren het vakantiegeld van de arbeiders via kwartaalbijdragen en via een jaarlijkse bijdrage aan de RSZ. Vorig jaar werd een geleidelijke verlaging ingezet van het percentage van de kwartaalbijdrage. Vanaf 1 januari 2017 zal de kwartaalbijdrage 5,61% bedragen in plaats van 5,65%. Ook volgend jaar zal de bijdrage nog verder dalen, tot 5,57%. De jaarlijkse bijdrage blijft behouden op 10,27%.

Meer moederschapsrust voor zelfstandigen
Ben je zelfstandige in hoofdberoep of meehelpende echtgenote? Dan mag je vanaf 1 januari een langere periode van moederschapsrust opnemen na je bevalling.
Vrouwelijke zelfstandigen hebben vanaf 2017 recht op 12 weken moederschapsrust in plaats van de huidige 8 weken.

Hogere vergoeding voor vrijwilligers
In 2017 mogen vrijwilligers een hogere forfaitaire kostenvergoeding krijgen voor het vrijwilligerswerk. Vanaf 1 januari mag dan maximaal 33,36 euro per dag verdient worden en dit voor maximaal 1334,55 euro per jaar.

Fusie FBZ en FAO tot Fedris
Het Fonds voor de beroepsziekten (FBZ) en het Fonds voor arbeidsongevallen (FAO) fuseren tot Fedris, het Federaal agentschap voor beroepsrisico’s.

Fusie RSZ en DIBISS
De Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) fusioneert met DIBISS en neemt een belangrijk deel van zijn opdrachten over. 223 personeelsleden maken de overstap naar de RSZ. De pensioenopdrachten van DIBISS gaan naar de Federale Pensioendienst (FPD). Meer info op de website van Fedris (online vanaf 1 januari).

Financieel:

Hypotheekleningen
Vanaf 1 april 2017 moet er een Europees gestandaardiseerd informatieblad (ESIS) worden gebruikt bij kredietoffertes, waardoor de consumenten de verschillende aanbiedingen beter kunnen vergelijken. Ook komt er een jaarlijks kostenpercentage (JKP), zoals bij de consumentenkredieten. Het JKP drukt uit hoeveel kosten er in totaal (alles inbegrepen, dus met schattingskosten, waarborgkosten, notariskosten,…) bij een krediet komen kijken.

Bankmobiliteit:
In 2017 (vermoedelijk in het tweede kwartaal) wordt de bankoverstapdienst nog verder uitgebreid. De nieuwe bank zal de recurrente betalers en schuldeisers die via domiciliëring worden betaald, informeren over het nieuwe rekeningnummer. Op dit ogenblik dient u dit nog zelf te doen.

Volksgezondheid:

Oude ‘doktersbriefjes’ worden afgeschaft
De oude getuigschriften voor verstrekte hulp – de zogenaamde ‘doktersbriefjes’ – worden vanaf 1 januari 2017 definitief afgeschaft en vervangen door de nieuwe modellen, voorzien van een ontvangstbewijs met vermelding van het KBO-nummer. Dat meldt LTD3, de grootste tariferingsdienst voor de medische sector. Wie na Nieuwjaar nog een oud model indient, loopt het risico geen terugbetaling meer te kunnen krijgen. Artsen die de oude briefjes blijven gebruiken, riskeren bovendien een boete. De nieuwe getuigschriften zijn al meer dan een jaar in omloop, maar veel artsen gebruiken nog de oude doktersbriefjes die ze in voorraad hadden. Dat mogen ze nog doen tot en met 31 december, daarna hangt hen een boete van 50 tot 1.250 euro boven het hoofd.Patiënten kunnen de nieuwe doktersbriefjes herkennen aan het ontvangstbewijs onderaan, waarop het KBO-nummer (Kruispuntbank van Ondernemingen) ingevuld moet worden.Vanaf 1 januari 2018 valt ook de papieren afdruk weg, en wordt het vervangen door de eID-kaart. Enkel het elektronische voorschrift is dan nog geldig.
Meer informatie vindt u op de website van RIZIV.

SIS-kaart wordt definitief afgeschaft
Vanaf 1 januari 2017 is de SIS-kaart, die al sinds 2014 geleidelijk wordt afgeschaft, definitief niet meer geldig. Mensen kunnen vanaf dan enkel nog terecht bij de apotheker, de dokter of het ziekenhuis met hun elektronische identiteitskaart (eID). Wie geen eID heeft, kan terecht bij zijn of haar ziekenfonds voor een Isi+-kaart. Het gaat dan om kinderen jonger dan twaalf jaar, grensarbeiders, vreemdelingen die bijdragen maar geen Belgisch paspoort hebben, of gepensioneerden die in het buitenland verblijven.

Snellere terugbetaling voor geneesmiddelen tegen hepatitis C
Tot nu toe kreeg je geneesmiddelen tegen hepatitis C pas terugbetaald als je een ernstig stadium van de ziekte had (leverfibrose stadium 3 en 4). Vanaf 1 januari krijg je de geneesmiddelen al in stadium 2 van de leverfibrose terugbetaald. Zo hoef je als patiënt niet meer te wachten tot de ziekte verergert voor je met de behandeling start.

Artsen moeten goedkoper voorschrijven
Huisartsen zijn verplicht om een bepaald percentage goedkope geneesmiddelen voor te schrijven. Vanaf 1 januari moet 60 % van de geneesmiddelen die huisartsen voorschrijven goedkoop zijn. Vroeger was dat maar 50 %. Zo kan je als patiënt gemakkelijker besparen op je geneesmiddelen op voorschrift.Bespaar ook op geneesmiddelen die je zonder voorschrift bij de apotheker koopt. Zoek het goedkoopste geneesmiddel zelf op via deze link.

Stoppen met roken via tabakoloog wordt fors goedkoper
Wie wil stoppen met roken en daarvoor bij een tabakoloog aanklopt, betaalt vanaf 1 januari enkel nog het remgeld en niet langer de volle pot. Voor Vlamingen die recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming en voor jongeren tot en met 20 jaar wordt het zelfs bijna gratis.

Hogere minimumleeftijd voor vervroegd pensioen
Net als in de voorbije jaren wordt op 1 januari de minimumleeftijd om vervroegd op pensioen te kunnen gaan, lichtjes opgetrokken. Het wordt 62,5 jaar bij een loopbaan van 41 jaar. Voor langere loopbanen zijn er uitzonderingen: vervroegd pensioen op 61 jaar bij een loopbaan van 42 jaar en 60 jaar bij een loopbaan van 43 jaar.

Minimumpensioenen met 0,7 procent omhoog
Wie er een volledige loopbaan van 45 jaar (of gelijkgestelde periodes) heeft opzitten en enkel een minimumpensioen ontvangt, zal vanaf 1 januari 2017 iets meer krijgen. De regering besliste in het kader van de taxshift 25 miljoen euro uit te trekken om de minimumpensioenen van betrokkenen met 0,7 procent te verhogen. De maatregel zou een impact moeten hebben op circa 168.000 mensen, van wie 21.100 zelfstandigen met een volledige zelfstandigenloopbaan en 71.100 zelfstandigen met een gemengde loopbaan.

Inkomensgerelateerde kinderopvang wordt 1,08 procent duurder
De tarieven in de kinderopvanginitiatieven waar ouders volgens hun inkomen betalen, worden in 2017 automatisch geïndexeerd met 1,08 procent. De indexering komt fors hoger uit dan begin 2016, toen die 0,41 procent bedroeg. Alle ouders voor wie de tariefverhoging geldt, zijn in de loop van december op de hoogte gebracht. Zij hebben het nieuwe attest al gekregen en moeten niets meer doen.

Ziekenfondsen Securex, Partenamut en Partena fuseren
De onafhankelijke ziekenfondsen Securex, Partenamut en Partena Ziekenfonds bundelen vanaf 1 januari 2017 de krachten. De drie onafhankelijke ziekenfondsen willen zo inspelen op de veranderde context, met toegenomen regionalisering van het gezondheidsbeleid.

Wat verandert er specifiek voor artsen:
Vooral inzake honoraria, administratie, financiële tegemoetkomingen, wetgeving, sociaal recht verandert er heel wat.
Artsen kunnen hierna op de website van het Vlaams Artsensyndicaat meer informatie vinden.

(Auteur: Georges Bauwens, erkend boekhouder-fiscalist BIBF 301 85 790)