Wanneer de rekening-courant (r/c) een debetstand vertoont, heeft de bedrijfsleider meer schulden ten opzichte van zijn vennootschap dan tegoeden. Dat brengt uiteraard fiscale consequenties met zich mee, zowel in hoofde van de bedrijfsleider, als in hoofde van de vennootschap.
Een debetstand van de r/c geeft aanleiding tot een jaarlijks belastbaar voordeel van alle aard in de personenbelasting, gelijk aan de fictieve debetintresten.
Het voordeel wordt normaal gezien maandelijks berekend op het gemiddelde geleende bedrag. Op voorwaarde dat er zich in de loop van het jaar geen abnormale schommelingen voorgedaan hebben, mag het voordeel worden berekend op jaarbasis door de som van het openstaande saldo op de eerste en de laatste dag van het jaar te delen door twee. Voor 2016 (inkomsten 2015) bedraagt deze intrestvoet 8,16%.
Wat is het kostenplaatje van een rekening courant debetstand?
Een zaakvoerder heeft gans het jaar 2015 een schuld aan zijn vennootschap van 100.000 €. Hij betaalt hierop geen interest. De referentierentevoet 2016 bedraagt 8,16%. De zaakvoerder wordt niet belast op de opname van het bedrag zelf, maar wel op het voordeel ervan, zijnde 8,16% van 100.000 € = 8.160 €. Als we er van uitgaan dat hij belast wordt in de hoogste progressieve schijf van 50% en daar bovenop 7% aanvullende gemeentebelasting moet betalen, kost het hem ongeveer 4.365 € extra personenbelasting. Reken op dit bedrag nog eens de sociale bijdrage van 21,05% en de zaakvoerder betaalt al snel ongeveer 5.300 € persoonlijke boetedoening. En dit jaarlijks als hij zijn r/c niet terugbetaald krijgt.
Veel boekhoudkantoren boeken die voordelen alle aard gewoonlijk op hun beurt op de r/c, waardoor een heus sneeuwbaleffect ontstaat …
Vergeet ook niet dat de r/c ooit moet worden aangezuiverd met private (belaste) middelen … Stel dat de zaakvoerder ooit deze 100.000 € wil terugbetalen dan zal hij ongeveer 250.000 € (belastingen en sociale bijdragen) moeten verdienen om deze r/c terug te betalen.
Gevolgen voor de vennootschap
De vennootschap moet de voordelen van alle aard r/c vermelden op de fiche 281.20 (de fiche voor bedrijfsleiders) en de bijhorende samenvattende opgave.
De vennootschap moet op dit voordeel alle aard r/c bedrijfsvoorheffing inhouden en doorstorten aan de schatkist.
Bijkomende nadelen rekening courant debetstand
- Bankiers zullen argwanend de debet r/c van de bedrijfsleider bekijken en terecht oordelen dat dit een gevaarlijke afname is van het eigen vermogen van de onderneming die zo de kredietwaardigheid van de vennootschap schaadt.
- Bij een overdracht van aandelen (verkoop van de onderneming) zal de koper steeds onmiddellijk de vordering r/c op de ex-zaakvoerder vorderen.
- In geval van een faillissement zal de curator meteen de r/c terugvorderen van de zaakvoerder.
- Een ander nadeel is het mogelijk overtreden van de vennootschapswetgeving.
Mogelijke oplossingen voor de zaakvoerder?
- de r/c terugbetalen met privé middelen.
- trachten een privé-lening te krijgen bij de bank en zo zijn schuld terugbetalen aan de vennootschap. Hierbij kan hij beroep doen op de Abeka kredietmanager.
- de openstaande schuld boekhoudkundig omvormen onder de vorm van een loon of tantième, waarop hij in de personenbelasting en bijdragen sociale kas zwaar zal belast worden.
- een fiscaal betere mogelijkheid is dat, ingeval van winst in de vennootschap, een superdividend uitgekeerd wordt zodat dit de r/c compenseert. Uiteraard dient er roerende voorheffing ingehouden te worden op het dividend (15% – 27% – 10% liquidatiereserve met na 5 jaar een uitkering aan extra 5 %).
- een goedkopere mogelijkheid is het kapitaal te verminderen, maar dit kent zijn beperkingen. Enkel het werkelijk gestort kapitaal kan men verminderen en men moet er rekening met houden dat het minimumkapitaal overblijft. De fiscus houdt kapitaalverminderingen ook in het oog.
- indien er verhuurd wordt aan de vennootschap kan de vennootschap de huur een aantal jaren vooruitbetalen. Deze vooruitbetaalde huur mag trouwens volledig in het jaar van uitkering in kost gebracht worden en wordt in de personenbelasting slechts jaar na jaar belast.
- verkoop privé-goederen aan de vennootschap.
- inkoop eigen aandelen.
- de r/c omzetten naar een niet–hypothecaire lening zodat de vennootschap aan de zaakvoerder leent met vaste looptijd en zonder rente op lange termijn via een geschreven overeenkomst. Indien geen of slechts een erg lage rente aangerekend wordt op de ontleende bedragen, dan wordt dit beschouwd als een belastbaar voordeel van alle aard. De intrestvoet hier is voor AJ 2016 0,2% maandlast. Het reële jaarlijkse lastenpercentage voor het betreffende jaar wordt berekend met de volgende formule: reëel jaarlijks lastenpercentage = (maandelijks lastenpercentage x 24 x terugbetalingstermijn in maanden) / (terugbetalingstermijn in maanden +1). Bv. op 5 jaar bedraagt het jaarlijks kostenpercentage: 0,2% x 24 x 60 termijnen/61 termijnen = 4,72%
- de vennootschap ontbinden, waardoor slechts de liquidatieboni dient betaald te worden.
- een holding oprichten. De fiscus volgt dit mee op, maar in het kader van successieplanning is deze methode zeker toepasbaar.
Besluit debet rekening courant zaakvoerder !!!!
De debet rekening courant verdient bijzondere aandacht van de zaakvoerder/bedrijfsleider. Anders komt ze hem duur te staan ! Een zaakvoerder, die zijn vennootschap als goed huisvader beheert, zal de debet rekening courant nooit of zelden gebruiken en dan enkel voor zeer korte uitzonderlijke situaties. Probeer steeds de debet rekening courant volledig aan te zuiveren, anders krijg je problemen ! Een hoge debet rekening courant vertelt veel over de ingesteldheid van de zaakvoerder en brengt schade toe aan de vennootschap, gezien ze de kredietwaardigheid van de vennootschap verlaagt.
Schakel Abeka in als uw adviseur om samen naar een oplossing te zoeken.
(Auteur: Georges Bauwens, erkend boekhouder-fiscalist BIBF 301 85 790)
